Archiwum Państwowe w Kielcach - VII edycja Konkursu o Nagrodę im. Janusza Kurtyki oraz III Przegląd „Przeszłość/Przyszłość – Algorytmy historii”

Uroczystości rozpoczęły dwie debaty. Pierwsza z nich pt.: Algorytmy prawdy, algorytmu fałszu. Sztuczna inteligencja w obszarze historii. Szanse i zagrożenia. dotyczyła wpływu sztucznej inteligencji na historię, w szczególności na jej przedstawianie.

Druga nosząca tytuł: Za łukiem rzeki. Czy możliwy jest globalny zwrot w narracji o polskiej historii? dotyczyła z kolei potrzeby powrotu do zapomnianych wartości takich jak: wolność, niepodległość i odwaga, które są szansą na zmianę sposobu postrzegania historii naszego kraju, w szczególności w aspekcie aktualnych wydarzeń na świecie.

W dalszej kolejności nastąpiło podsumowanie promocji zagranicznych związanych z projektem: Nagroda im. Janusza Kurtyki oraz wręczenie Nagrody im. Janusza Kurtyki Laureatowi VII edycji Konkursu.

Nagrodę im. Janusza Kurtyki, której przesłanie w tym roku brzmiało: „W cieniu imperium. Imperialne obrazy Rosji i ZSRS w perspektywie polskiej” otrzymał prof. Wojciech Materski za książkę pt.: „Od cara do „cara”. Studium rosyjskiej polityki historycznej.”

W trakcie uroczystości uhonorowano również laureatów Nagrody III Przeglądu „Przeszłość/Przyszłość – Algorytmy historii” w pięciu kategoriach:

• "Upamiętnienie w terenie" dla nagrodzenia inicjatyw upamiętniających polską historię i bohaterów, np. w postaci tablic, pomników, drogowskazów, płyt nagrobnych i innych;
• "Dyplomacja publiczna i troska o dobre imię Polski za granicą" dla nagrodzenia inicjatyw promujących polską historię za granicą;
• "Strażnicy Ksiąg" dla nagrodzenia inicjatyw księgarzy, antykwariuszy, bibliotekarzy i wydawców związanych z ich pracą, które przyczyniają się do promocji polskiej historii lub jej upamiętnienia;
• Innowacyjne formy edukacji historycznej" dla nagrodzenia inicjatyw promujących polską historię z wykorzystaniem niestandardowych metod edukacji, dostosowanych do współczesnego odbiorcy;
• "Polonia i Polacy za granicą" dla nagrodzenia inicjatyw polonijnych promujących polską historię i broniących dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej za granicą. W tej kategorii nagradzane będą inicjatywy przedstawicieli Polonii i Polaków za granicą.

 

W tegorocznym konkursie Archiwum Państwowe w Kielcach było jednym z nominowanych do nagrody w kategorii "Strażnicy Ksiąg". Zgłoszona inicjatywa to projekt „Spotkania ze źródłem archiwalnym", który powstał w 2013 r. za sprawą Archiwum Państwowego w Kielcach oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach i trwa do dziś.

Jego cele sprowadzają się do popularyzowania wiedzy dotyczącej historii regionu oraz mobilizowania do jej zgłębiania poprzez analizę materiałów archiwalnych. Inicjatywa daje możliwość prezentacji wyników własnych badań, prowadzonych zarówno przez naukowców i ekspertów, jak również pasjonatów lokalnych dziejów. Inkluzywna forma przyczynia się do połączenia tych środowisk wokół przeszłości regionu jako ważnego elementu tożsamości.

Spotkaniom towarzyszą wystawy źródeł archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Kielcach na temat wybieranego każdorazowo zagadnienia oraz konferencja naukowa. Przy okazji sesji uczestnicy wydarzenia mogą zaprezentować własne zbiory oraz skonsultować się z archiwistami i ekspertami.

Niekiedy po dokonanej przez nich ocenie pasjonaci decydują się na przekazanie swoich kolekcji do Archiwum Państwowego na własność lub jako depozyt, dzięki czemu wchodzące w ich skład dokumenty mogą zostać poddane konserwacji i opracowaniu merytorycznemu oraz wzbogacić zasób archiwalny kieleckiej instytucji.

Rezultaty obrad prezentowane są w „Świętokrzyskich Studiach Archiwalno-Historycznych" oraz innych publikacjach. Ogłaszane tam teksty posiadają zarówno wartość naukową, jak również popularyzatorską oraz promocyjną dla regionu. Do tej pory odbyło się ponad 70 tego rodzaju spotkań.

W uroczystości uczestniczyli i nominację w imieniu Archiwum Państwowego w Kielcach oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach w Kielcach odebrali Dyrektor Archiwum dr Wiesława Rutkowska oraz Dyrektor Instytutu Historii dr hab. Jerzy Gapys prof. UJK.